| |
| |
| |
Het volck klaeght over den overlast van woecker ende panden, vers 1, etc. Nehemia wort daer over seer verstoort, bestraft de Groote, overtuyghtse, ende doetse belooven ende sweeren, datse daer van sullen afstaen, 6. verhaelt sijn eygen exempel, ende hoe hy, niet tegenstaende sijne sware hofhoudinge, het recht des Lantvooghts noyt gevoordert en hebbe, om de gemeynte niet te beswaren, 14.
| |
1
MAer het geroep des volcks ende harer wijven was groot; tegen hare 1 broederen, de Ioden.
| |
2
Want daer waren die seyden; Onse sonen, ende onse dochteren, wy, zijn vele: 2 Daerom hebben wy koorn opgenomen, op dat wy eten ende leven. [kolom]
| |
3
Oock warender die seyden; Wy verpanden onse ackers, ende onse wijngaerden, ende onse huysen, op dat wy in desen 3 honger koorn mogen opnemen.
| |
4
Desgelijcks warender die seyden; Wy hebben gelt ontleent 4 tot des Koninghs cijns; [op] onse ackers, ende onse wijngaerden.
| |
5
Nu is doch onse 5 vleesch als het vleesch onser broederen, onse kinderen zijn als hare kinderen: ende siet, wy onderwerpen onse sonen, ende onse dochteren, tot 6 dienstknechten; ja daer zijn eenige van onse dochteren onderworpen, 7 datse in de macht onser handen niet en zijn: ende andere hebben onse ackers, ende onse wijngaerden.
| |
6
Doe ick nu haer geroep, ende dese woorden hoorde, 8 ontstack ick seer.
| |
7
Ende mijn herte beraetslaeghde in my; daer na twistede ick met de 9 Edelen, ende met de Overheden, ende seyde tot hen; Ghylieden 10 vordert 11 eenen last, een yegelick van sijnen broeder: voorts 12 leyd’ick eene groote vergaderinge tegens hen.
| |
8
Ende ick seyde tot hen; Wy hebben onse broederen, de Ioden, die aen de Heydenen 13 verkocht waren, 14 na ons vermogen 15 weder gekocht: ende soudet ghylieden oock uwe broederen verkoopen, ofte souden sy aen ons verkocht worden? Doe swegen sy, ende en vonden geen antwoort.
| |
9
Voorts seyde ick, de sake en is niet goet, die ghylieden doet: Soudet ghy niet wandelen in de vreese onses Godts, om 16 de versmadinge der Heydenen, onser vyanden?
| |
10
Ick, mijne broederen, ende mijne jongens, 17 vorderen wy oock gelt ende koorn van hen? laet ons doch desen 18 last na laten.
| |
11
Geeft hen doch als heden weder, hare ackers, hare wijngaerden, hare olijfgaerden, ende hare huysen: ende het 19 honderste [deel] van den gelde, ende van het koorn, den most, ende de olie, 20 die ghy hen hebt afgevordert.
| |
12
Doe seyden sy, Wy sullen ’t weder geven, ende van hen niets soecken, wy sullen alsoo doen, als ghy seght: Ende ick riep de 22[21] Priesteren, ende deedse sweeren, dat sy doen souden na dit woort.
| |
13
Oock 22 schuddede ick mijnen 23 boesem uyt, ende seyde; Alsoo schudde Godt uyt allen man, die dit woort niet sal bevestigen, uyt sijnen huyse, ende uyt sijnen 24 arbeyt, ende hy zy alsoo uytgeschuddet ende ledigh: ende de gantsche gemeynte seyde, 25 Amen, ende sy presen den HEERE; Ende het volck dede na dit woort.
| |
14
Oock van dien dage af, dat 26 hy my bevolen heeft, haren Lantvooght te zijn in den lande Iuda, van den twintighsten jare af, tot het twee ende dertighste jaer des Koninghs 27 Arthahsasta, zijnde twaelf jaren, en hebbe ick met mijne broederen, het 28 broot des Lantvooghts niet gegeten.
| |
15
Ende de vorige Lantvooghden, die voor my geweest zijn, hebben het volck beswaert, ende van hen genomen aen broot ende wijn, 29 daer na veertigh silvere 30 sikelen; oock heerschten hare jongens over het volck: Maer ick en hebbe alsoo niet gedaen, om der vreese Godes wille.
| |
16
Daer toe heb ick oock aen ’t werck deses muers 31 verbetert, ende wy en hebben geen lant gekocht: ende alle mijne jongens zijn aldaer 32 versamelt geweest tot het werck.
| |
17
Oock zijn der Ioden ende der Overheden hondert ende vijftigh man, ende die van | |
[fol. 211r\Verraders beschaemt.]
| |
de Heydenen, die rontom ons zijn, tot ons 33 quamen, aen mijne tafel geweest.
| |
18
Ende dat voor eenen dagh bereyt wert, was een osse, [ende] ses uytgelesene 34 schapen, oock werden my vogelen bereydet, ende binnen tien dagen 35 van 36 allen wijn seer veel: Noch heb ick 37 by desen het 38 broot des Lantvooghts niet gesocht, om dat de dienstbaerheyt swaer was over desen volcke.
| |
19
a Gedenckt mijner, mijn Godt, ten goede: 39 alles wat ick aen desen volcke gedaen hebbe.
|
-
1
- Verst. voor’t meeste deel, de rijcke ende machtige, die met woeckeren ende panden de gemeente uytzogen, ende verdruckten, als volght.
-
2
- And. laet ons dan koorn opnemen, etc.
-
3
- Dese dierte ende noot des volcks kan eensdeels daer uyt gesproten zijn, datse geduerende dit bouwen, hare huyssorge hebben moeten nalaten: anderdeels, om datse uyt vreese des vyants van buyten niet konden inhalen.
-
4
- Om dien te mogen betalen. siet daer van Ezra 4.13. hier van waren alleen de Priesteren, Leviten, ende andere bedienaers des tempels vry, Ezra 7.24.
-
5
- Dat is, wy gelden voor Godt soo veel als sy, want wy soo wel als sy, Abrahams zaet ende Godts bontgenooten zijn.
-
6
- Verstaet daer by, ende dienstmaeghden.
-
7
- And. ende het en is in de macht onser handen niet [die te lossen:] want, etc.
-
8
- Hebr. my ontstack seer, T.w. de toorn.
-
9
- Hebr. witten. siet bov. 2. op vers 16.
-
10
- Ofte, leght op, perst af, overdringht. And. ghy leent, een yeder sijnen broeder, [met] last: ende soo in ’t volgende.
-
11
- Verst. door desen last, den woecker, ende de versettinge ofte verpandinge van goederen ende menschen.
-
12
- Hebr. eygentlick, ick gaf, Dat is, ick stelde eene groote by een komste aen.
-
13
- Dit was, vermoedelick, van de Babyloniers gedaen.
-
14
- Hebr. na de genoeghsaemheyt in, ofte, by, ofte, onder ons, dat is, soo veel ons mogelick was.
-
15
- Siet Levit. 25. versen 47, 48, 49.
-
16
- D. om den Heydenen, die Godes ende onse vyanden zijn geene oorsake te geven van Godts naem te lasteren, ende ons smadelick te verwijten dat wy aen malkanderen doen, ’t gene wy in haer mispresen ende gehaet hebben.
-
17
- Siet op vers 7. Nehemia wil seggen, dat hy de gemeente in alle manieren verschoonde, ende dat sy desgelijcks behoorden te doen.
-
19
- Dit hadden sy genomen van hare broederen, tegen de wet, Exod. 22.25. Lev. cap. 25. vers 36. Deut. 23.19.
-
20
- And. die ghy hen geleent hebt.
-
22[21]
- Om den eedt hen af te nemen, ofte, om getuygen daer van te zijn, ende door haer tegenwoordigheyt de tonscientien te meer voor Godt te verplichten. siet 1.Reg. cap. 8. versen 31, 32. Num. 5.19.
-
22
- Eene ceremonie by den eedt ende vervloeckinge te dier tijt gebruyckt.
-
23
- Anders, mijnen arm, Dat is, mijne mouwe: Ofte, ick schuddede mijnen mantel uyt, mijnen arm met eenen uytstreckende.
-
24
- D. uyt sijn goet ende have, die hy met sijnen arbeyt mach hebben verkregen.
-
25
- Siet Num. 5. op vers 22.
-
26
- De Koningh Arthahsasta, ofte, Godt door den Koningh.
-
27
- Siet Ezra 6. op vers 14.
-
28
- D. het onderhoudt, dat de Koningh den Lantvooghden heeft toegeseyt, ende ick soo wel als mijne voorsaten hadde mogen genieten.
-
29
- Ofte, beneffens, behalven.
-
30
- T.w. voor elcken dagh. Van sikelen, siet Genes. 20. op vers 16.
-
31
- Als bov. c. 4. doorgaens.
-
32
- De eene helft om te arbeyden, de andere helft om te houden in de wapenen. Siet bov. 4.16.
-
33
- Om den Godtsdienst by te woonen, ofte noodige advijsen over te brengen.
-
34
-
Geyten daer onder begrepen.
-
35
- Verstaet daer by, werter provisie gedaen: ofte, men schonck om den tienden dagh wijn, sonder mate, daer men anders den selven ordinaerlick by sekere mate gaf.
-
37
- D. aldus doende, niet tegenstaende dat ick sulcke onkosten dede.
-
39
- Niet om dat ick daer mede yets verdient hebbe, maer om dat ghy genadighlick ende seer mildelick belooft hebt te beloonen, wat men goets aen u volck doet. Vergelijckt Cap. 13. vers 22.
|